„Czerwony głód” (oryg. Red Famine) to wstrząsająca opowieść o głodzie na Ukrainie – drugim, po Holocauście, największym akcie zbrodni przeciwko ludzkości w Europie XX wieku. Książka miała swoją światową premierę w październiku 2017 r. W Polsce ukaże się nakładem Wydawnictwa Agora 28 lutego 2018 r. Przełożyły Barbara Gadomska i Wanda Gadomska.
W 1929 roku Stalin zainicjował politykę masowej kolektywizacji, która odebrała ziemię milionom chłopów. Efektem był śmiertelny głód w latach 1931-32, który pociągnął za sobą 5 milionów ofiar. Zamiast rozwiązać głodowy problem, Stalin postanowił wykorzystać go do swoich politycznych celów. Anne Applebaum dowodzi, że ponad trzy miliony Ukraińców zmarło z głodu w wyniku przemyślanych, celowych działań i decyzji politycznych Kremla. Wstrząsający „Czerwony głód” rekonstruuje nie tylko polityczne i narodowościowe tło zbrodni, ale pokazuje tragedię ludzi, którzy w ostateczności dopuszczali się aktów kanibalizmu nawet względem własnych dzieci. To także książka o uruchomionej przez Stalina machinie propagandy i dezinformacji mającej na celu zatuszowanie faktu istnienia i skali głodu. Niewątpliwie jest też wciąż aktualnym ostrzeżeniem: politycy są w stanie wykorzystywać kataklizmy do realizowania własnych, podstępnych i zbrodniczych celów.
Anna Applebaum opowiada o zbrodni wręcz niewyobrażalnej, zwanej „Hołodomorem”. W kraju niezwykle urodzajnym, „spichlerzu Europy” w latach 1931-33 umarło z głodu 3 mln ludzi. Mieszkańcom obdartym przez stalinowskich rabusiów z wszystkiego, co można uznać za żywność, została tylko trawa, kora, psy, koty, ciała dzieci, mięso sąsiada, jeśli udało się go podstępnie zabić. Taką klęskę można było zorganizować jedynie realizując szczegółowo opracowany zbrodniczy plan. Stalin taki plan miał. W 1929 roku zabrał się za kolektywizację rolnictwa. Szczególnie trudno było zapędzić do sowchozów czy kołchozów ukraińskich chłopów. Oni nie przywykli, jak rosyjscy, do gospodarowania „obszczinami”, czyli na wspólnej ziemi. Gospodarz Kremla postanowił zniszczyć ich, mówiąc językiem bolszewików, „jako klasę” i zagłodzić. Applebaum znakomicie i wnikliwie opisuje mechanizmy tej zbrodni Stalina, która swym rozmachem ustępuje tylko Holokaustowi, ale okrucieństwem i perfidią zrównuje się z tym, czego dokonał Hitler.
Wacław Radziwinowicz
Applebaum rozpoczęła prace nad „Czerwonym głodem” dawno temu i nie łączy jej z obecną rosyjską okupacją Ukrainy. Jednak wiedza o głodzie pomaga wyjaśnić postawy rosyjskich przywódców. Kreml usprawiedliwił rosyjską inwazję twierdzeniem, że naród ukraiński nie istnieje. Dawna polityka niszczenia narodu przekształciła się w powszechne twierdzenie, że naród nigdy nie istniał. Bądźmy pewni, że Rosja nie jest Związkiem Radzieckim, i dzisiejsi Rosjanie mogą sami zdecydować, czy zaakceptują stalinowską wersję przeszłości. Ale aby realnie mieć taki wybór, potrzebują zrozumieć swoją historię. To jeszcze jeden ważny powód aby być wdzięcznym za tę niezwykłą książkę.Timothy Snyder (fragment recenzji dla Washington Post)
ZAPRASZAMY NA SPOTKANIA Z ANNE APPLEBAUM:
27 luty (wtorek) godz. 19 – WARSZAWA – Centrum Premier Czerska 8/10 – siedziba Agory, ul. Czerska 8/10 – prosimy o rejestrowanie się na spotkanie na stronie https://anneapplebaum.evenea.pl/. Wstęp wolny. Udział w spotkaniu wezmą Adam Michnik (redaktor naczelny „Gazety Wyborczej) i Wacław Radziwinowicz (wieloletni korespondent „Gazety Wyborczej” w Rosji). Rozmowę poprowadzą dziennikarze „Gazety Wyborczej”: Dorota Wysocka-Schnepf i Michał Nogaś. Nie ma już wejściówek na spotkanie – zapraszamy do oglądania transmisji na żywo na wyborcza.pl
28 luty (środa) godz. 18 – GDAŃSK – Europejskie Centrum Solidarności – Plac Solidarności 1. Rozmowę poprowadzi Wacław Radziwinowicz. Wstęp wolny https://www.facebook.com/events/206440429910722/
1 marca (czwartek) godz. 17 – LUBLIN – Aula im. Ignacego Daszyńskiego na Wydziale Politologii UMCS, Pl. Litewski 3 Słowo wstępne: prof. Iwona Hofman, dziekan Wydziału Politologii UMCS. Rozmowę poprowadzi Wacław Radziwinowicz. Organizatorzy: Gazeta Wyborcza, Radio Tok FM, Wydział Politologii UMCS. Wstęp wolny https://www.facebook.com/events/162531554374972/
2 marca (piątek) godz. 18 – WARSZAWA – Dom Ukraiński, ul. Zamenhofa 1. Rozmowę poprowadzi prof. dr hab. Tomasz Stryjek, historyk i politolog. Wstęp wolny https://www.facebook.com/events/408057499628584/
27 marca (wtorek) godz. 19 – BYDGOSZCZ – Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12-14. Rozmowę poprowadzi Dymitrij Kutz, dziennikarz i publicysta. Wstęp wolny https://www.facebook.com/events/161045201261893/
28 marca (środa) godz. 19 – POZNAŃ – CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82, Sala Wielka. Rozmowę poprowadzi dr. hab. Grzegorz Skrukwa – wicedyrektor Instytutu Wschodniego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Wstęp wolny https://www.facebook.com/events/2014862381875504/
KONTAKT DLA MEDIÓW (akredytacja na spotkania, wywiady z Anne Applebaum, egzemplarze recenzenckie, publikacja fragmentów książki, materiały ilustracyjne): Joanna Batorska, joanna.batorska@agora,pl, kom. 507 095 488
Przeczytaj wywiad Wojciecha Orlińskiego z Anne ApplebaumZamów książkę przed premierą