Maciej Czarnecki
„Skandynawia Halal. Islam w krainie białych nocy”
Premiera 28 sierpnia 2019
Gdy politycy podsycają strach przed uchodźcami, nagradzany reporter, Maciej Czarnecki, pokazuje prawdziwe historie imigrantów w Szwecji, Norwegii oraz Danii. Ich opowieści obalają stereotypy.
Ich historie to także obraz islamu, który nie jest oczywisty i zaskakuje: feministki w hidżabie, muzułmańska społeczność LGBT, kurdyjska drużyna piłkarska uchodźców w szwedzkiej ekstraklasie. Obok nich fundamentaliści, problem „zabójstw honorowych” i wyobcowania niektórych społeczności. Ten reportaż to lekarstwo na fake newsy i niewiedzę na temat życia muzułmanów w Europie.
Maciej Czarnecki: świetny reporter, który umie pisać wielogłosowo i z nerwem, wsłuchując się uważnie w sprzeczne opinie i debaty o zderzeniu kultur. Pisze zajmująco o nowych i starych mitach, o «obcych» w północnych krajach, które są jednocześnie wzorcowymi społeczeństwami dobrostanu i «ekranem, na którym populiści wyświetlają projekcje swoich fobii, strachów i nadziei».
„Skandynawia halal” to mądra książka, której aktualność wykracza poza nordyckie doświadczenia; wręcz przeciwnie, można ją odczytać zarówno jako anatomie paranoi Donalda Trumpa w USA, jak i Jarosława Kaczyńskiego w Polsce. Czarnecki pyta nie tylko o imigrację. Pyta «gdzie jest dom»? Dom, który daje schronienie we współczesnym świecie, tworzy wspólnotę i zaspokaja tęsknotę do realizacji marzeń bez względu na to, czy się jest Norwegiem, Polakiem czy Somalijczykiem.
Nina Witoszek
„Skandynawia Halal. Islam w krainie białych nocy” Macieja Czarneckiego ma w sobie wszystko, czego potrzebuje dobry reportaż: obiektywizm, wnikliwość, empatię i brak lęku przed poruszaniem kontrowersyjnych tematów.
Czarnecki pokazuje różnorodność współczesnego islamu i konsekwencje jego spotkania z najbardziej zsekularyzowanymi krajami Europy. Pisze o liberalizacji religii i o radykalizmach, o muzułmańskich feministkach i o kobietach, którym islam odbiera prawo do samostanowienia o sobie i swoim ciele, o muzułmanach LGBT, o tych których porzucili wiarę i tych, dla których stała się ona na emigracji jeszcze ważniejsza niż w kraju. W jego opowieści brak niesprawiedliwych uogólnień. Jest w niej za to wiele spotkań i rozmów z konkretnymi ludźmi.
Czarnecki napisał książkę, która wiele wyjaśni Polakom i której rozpaczliwie potrzebują Skandynawowie, chociaż jak dotąd nie odważył się jej napisać żaden szwedzki, duński ani norweski dziennikarz.
Katarzyna Tubylewicz
autorka „Moralistów” i „Sztokholm. Miasto, które tętni ciszą”
„Skandynawia Halal. Islam w krainie białych nocy” to opowieść o migracji na wiele głosów. Maciej Czarnecki, jego bohaterowie i bohaterki nie boją się poruszać tematów trudnych i kontrowersyjnych. W dzisiejszym czarno-białym świecie, potrzebujemy historii ze skali szarości i takie właśnie dostajemy w książce.
Ten wyjątkowy zbiór reportaży może być okazją do spojrzenia na „Polskę halal” lub szerzej – na Polskę wielu narodów i wyznań, która powstaje na naszych oczach. Co to znaczy być Szwedem? Co to znaczy być Polakiem? Czego oczekujemy od osób, które przyjeżdżają do nas, by stworzyć tutaj swój nowy dom i rodzinę? Co my możemy dać im od siebie? Bez odpowiedzi na te pytania nie będzie
skutecznej integracji. A „Skandynawia halal” może pomóc nam w poszukiwaniu skutecznych rozwiązań.
Kalina Czwarnóg
Fundacja Ocalenie www.witajwdomu.org.pl
Maciej Czarnecki (ur. 1981) – reporter działu zagranicznego „Gazety Wyborczej”, piszący o Europie, USA i Afryce. Fellow amerykańskiego World Press Institute. Laureat Nagrody MediaTory 2017 w kategorii ObserwaTOR za książkę Dzieci Norwegii. Pochodzi z Torunia, gdzie ukończył prawo i antropologię kulturową na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.
